วันพุธที่ 24 กรกฎาคม 2567 เวลา 10.30 น. พลเอก กัมปนาท รุดดิษฐ์ องคมนตรี ประธานอนุกรรมการติดตามและขับเคลื่อนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในพื้นที่ภาคใต้ พร้อมด้วยนายวิกรม คัยนันทน์ รองเลขาธิการ กปร. และคณะอนุกรรมการติดตามและขับเคลื่อนฯ ลงพื้นที่เพื่อติดตามการดำเนินงานโครงการอ่างเก็บน้ำลำพะยาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลลำพะยา อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา โดยรับฟังบรรยายสรุปผลการดำเนินงานโครงการฯ จากผู้แทนกรมชลประทาน และสรุปผลการส่งเสริมพัฒนาอาชีพด้านการเกษตรแก่ราษฎร จากผู้แทนสำนักงานเกษตรจังหวัดยะลา จากนั้น องคมนตรีได้ให้ข้อเสนอแนะในการดำเนินงาน พร้อมเยี่ยมชมพื้นที่โครงการฯ และพบปะราษฎร
ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชปณิธานในการสืบสาน รักษา ต่อยอดโครงการในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้องคมนตรี ติดตาม เร่งรัด ขับเคลื่อนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริที่ยังไม่ได้ดำเนินการให้แล้วเสร็จเพื่อสร้างประโยชน์ให้แก่ราษฎร
โครงการอ่างเก็บน้ำลำพะยาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เกิดขึ้นจากพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในการเสด็จฯ ทอดพระเนตรโครงการฝายทดน้ำลำพะยาและทรงเยี่ยมราษฎรในพื้นที่ตำบลลำพะยา เมื่อวันที่ 23 กันยายน 2523 เพื่อเก็บกักน้ำไว้สนับสนุนโครงการฝายทดน้ำลำพะยา ให้ราษฎรสามารถทำการเกษตรได้ตลอดปี และช่วยบรรเทาอุทกภัยสำหรับพื้นที่เพาะปลูกในบริเวณพื้นที่โครงการฯ โดยสำนักงาน กปร.ได้สนับสนุนงบประมาณประจำปี 2563 เพื่อเริ่มต้นการดำเนินกิจกรรมเบื้องต้น เมื่อโครงการฯ แล้วเสร็จ จะสามารถเป็นแหล่งเก็บกักน้ำช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูกของราษฎรที่ใช้น้ำจากโครงการฝายทดน้ำลำพะยาและพื้นที่ตอนล่าง ประมาณ 8,100 ไร่ สามารถส่งน้ำสนับสนุนพื้นที่การเกษตรให้แก่ราษฎรในพื้นที่ตำบลลำพะยา จำนวน 7 หมู่บ้าน ตำบลลำใหม่ จำนวน 5 หมู่บ้าน ตำบลพร่อน จำนวน 3 หมู่บ้าน และตำบลลิมุด จำนวน 3 หมู่บ้าน รวมถึงส่งน้ำสนับสนุนเพื่อการอุปโภคบริโภคของราษฎรในพื้นที่ดังกล่าว ประมาณ 2,600 ครัวเรือน อีกทั้งยังเป็นแหล่งเก็บกักน้ำสำหรับการอุปโภคบริโภคในฤดูแล้ง และช่วยบรรเทาอุทกภัยบริเวณพื้นที่ตอนล่าง ตำบลท่าสาป ตำบลพร่อน ตำบลลำใหม่ และตำบลลำพะยา
ช่วงบ่าย องคมนตรีและคณะฯ เดินทางไปติดตามผลการดำเนินงานโครงการระบบระบายน้ำตำบลท่าสาปอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลท่าสาป อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา ซึ่งเป็นหนึ่งในระบบระบายน้ำที่ตั้งอยู่ในบริเวณท้ายอ่างเก็บน้ำของโครงการอ่างเก็บน้ำลำพะยาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ โดยรับฟังบรรยายสรุปผลการดำเนินงานโครงการฯ จากผู้แทนกรมชลประทาน โอกาสนี้ องคมนตรีได้ให้ข้อเสนอแนะในการดำเนินงาน เยี่ยมชมพื้นที่ และพบปะราษฎรผู้ได้รับประโยชน์จากโครงการฯ ซึ่งเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2552 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรมีพระราชดำริแก่นายสุเมธ ตันติเวชกุล ประธานกรรมการบริหารสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร ณ พระตำหนักเปี่ยมสุข วังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ให้พิจารณาแนวทางในการแก้ไขปัญหาอุทกภัยในเขตจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยเฉพาะบริเวณที่มีถนนเป็นคันกั้นน้ำ
สำนักงาน กปร.จึงร่วมกับกรมชลประทาน พิจารณาแนวทางการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมในจังหวัดยะลา และได้ดำเนินการขุดลอกคลองธรรมชาติ จำนวน 3 แห่ง ได้แก่ คลองลำดา คลองตาสา และคลองสาคอ พร้อมปรับปรุงระบบระบายน้ำ โดยสำนักงาน กปร.ได้สนับสนุนงบประมาณประจำปี 2553-2554 ในการเริ่มแผนงานระยะแรก ดำเนินการปรับปรุงคลองที่มีอยู่เดิมให้มีศักยภาพในการระบายน้ำมากยิ่งขึ้น ปัจจุบันโครงการฯ ได้เพิ่มประสิทธิภาพในการระบายน้ำและป้องกันน้ำท่วมขังให้แก่ราษฎรในพื้นที่บ้านสาคอ หมู่ที่ 4 และบ้านท่าสาป หมู่ที่ 2 ตำบลท่าสาป อำเภอเมืองยะลา จำนวน 165 ครัวเรือน 700 คน และช่วยให้ราษฎรในพื้นที่โครงการฯ มีแหล่งเก็บกักน้ำเพื่อใช้ประโยชน์ในด้านการเกษตรในช่วงฤดูแล้ง ตลอดจนกิจกรรมต่าง ๆ ของชุมชน
สำหรับในพื้นที่จังหวัดยะลามีโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จำนวนรวม 93 โครงการ แบ่งออกเป็นโครงการด้านแหล่งน้ำกว่า 60 โครงการ ทำให้ราษฎรมีคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีน้ำอุปโภคบริโภค และทำการเกษตรอย่างเพียงพอ
