วันศุกร์ที่ 24 พฤษภาคม 2567 เวลา 09.30 น. พลเอก เฉลิมชัย สิทธิสาท องคมนตรี รองประธานอนุกรรมการติดตามและขับเคลื่อนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในพื้นที่ภาคใต้ พร้อมด้วยนายวิกรม คัยนันทน์ รองเลขาธิการ กปร. และคณะอนุกรรมการฯ เดินทางไปติดตามผลการดำเนินงานโครงการก่อสร้างประตูระบายน้ำคลองรัตภูมิพร้อมระบบส่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลรัตภูมิ อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา
จากนั้นรับฟังบรรยายสรุปโครงการก่อสร้างประตูระบายน้ำคลองรัตภูมิพร้อมระบบส่งน้ำฯ ในการสนองพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรที่ทรงรับไว้เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2546 ตามที่ราษฎรตำบลบางเหรียง และตำบลรัตภูมิ อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา ขอพระราชทานโครงการก่อสร้างฝายทดน้ำบริเวณคลองรัตภูมิ เพื่อช่วยเหลือราษฎรทั้ง 2 ตำบล ซึ่งประสบปัญหาขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภคและทำการเกษตร โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้สรุปแนวทางในการช่วยเหลือ และจัดทำรายงานขอพระราชทานพระบรมราชวินิจฉัย ในการก่อสร้างฝายทดน้ำตอนบนเหนือคลองรัตภูมิ หรือในคลองรัตภูมิ บริเวณหมู่ที่ 11 ตำบลบางเหรียงหรือหมู่ที่ 11 ตำบลรัตภูมิ เพื่อช่วยเหลือราษฎรจำนวน 12 หมู่บ้าน ในตำบลบางเหรียง อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา จากการขาดแคลนน้ำสำหรับอุปโภค-บริโภค และทำการเกษตรในฤดูแล้ง
ส่วนการดำเนินงานทางคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (กปร.) ได้สนับสนุนงบประมาณให้กรมชลประทานในการดำเนินโครงการฯ ปัจจุบันราษฎรจำนวน 8,400 คน จาก 22 หมู่บ้าน ในเขตตำบลบางเหรียง และตำบลรัตภูมิ มีน้ำอุปโภค-บริโภค และทำการเกษตรได้ผลผลิตที่สูงขึ้น นอกจากนี้ ยังสามารถประกอบอาชีพเลี้ยงปลาเป็นอาชีพเสริม และยังเป็นแหล่งน้ำต้นทุนเพิ่มเติมให้แก่โครงการชลประทานขนาดเล็ก ทั้ง 9 โครงการที่มีอยู่ ทำให้พื้นที่เกษตรกรรมประมาณ 7,500 ไร่ มีน้ำเพียงพอในการทำการเกษตรด้านต่าง ๆ ด้วยปริมาณน้ำที่เพิ่มขึ้น ทำให้เกิดความชุ่มชื้นในดินและช่วยเพิ่มระดับน้ำใต้ดิน ซึ่งราษฎรสามารถสูบน้ำขึ้นมาใช้ได้ตลอดทั้งปี
ในการสนองพระราชปณิธานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สืบสาน รักษา ต่อยอดโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ กรมชลประทานดำเนินการก่อสร้างท่อระบายน้ำคอนกรีตเสริมเหล็ก จำนวน 9 แห่ง และขณะนี้อยู่ระหว่างการสำรวจ ออกแบบ เพื่อทำการซ่อมแซมตัวอาคารประกอบให้สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป
ช่วงบ่าย องคมนตรี และคณะฯ เดินทางไปติดตามผลการดำเนินงานโครงการพัฒนาลุ่มน้ำคลองหอยโข่งและคลองจำไหรตามพระราชดำริ ตำบลคลองหอยโข่ง อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา รับฟังบรรยายสรุปภาพรวมโครงการ พร้อมทั้งเยี่ยมชมโครงการและผลผลิตจากโครงการ จากนั้นองคมนตรีและคณะฯ ร่วมปล่อยพันธุ์ปลา เพื่อขยายพันธุ์ และเป็นแหล่งอาหารแก่ชาวบ้านในพื้นที่และใกล้เคียงต่อไป
โครงการพัฒนาลุ่มน้ำคลองหอยโข่งและคลองจำไหรฯ เกิดขึ้นจากพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรให้ดำเนินการก่อสร้างโครงการพัฒนาลุ่มน้ำคลองหอยโข่งและคลองจำไหร เมื่อเดือนกันยายน พ.ศ.2524 กรมชลประทานพิจารณาการจัดหาน้ำเพื่อการอุปโภค-บริโภค และการเกษตรกรรมให้แก่ราษฎรในพื้นที่ตำบลคลองหอยโข่งและบางส่วนของตำบลทุ่งลาน อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา ประกอบกับหน่วยทหารกองพลพัฒนาที่ 4 (ค่ายรัตนพล) ได้ไปตั้งหน่วยอยู่ในเขตบริเวณดังกล่าว ซึ่งขาดแคลนน้ำในการอุปโภค -บริโภค และในกิจกรรมอย่างอื่นซึ่งต้องจัดหาน้ำให้หน่วยทหารใช้ควบคู่กันไปด้วย โดยมีลักษณะโครงการดังนี้ ฝายคอนกรีตล้วน ขนาดสันฝายยาว 15.40 เมตร สูง 2.50 เมตร พร้อมประตูระบายทราย กว้าง 4.00 เมตร สูง 3.90 เมตร ปริมาณน้ำผ่านสูงสุด 60 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที และผ่านประตูระบายทรายได้ 35 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที ทางระบายน้ำล้นฉุกเฉิน ขนาดกว้าง 100 เมตร ยาว 460 เมตร สามารถระบายน้ำได้ 80 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที และท่อระบายปากคลองส่งน้ำสายใหญ่ฝั่งซ้าย ยาว 23 เมตร ปริมาณน้ำผ่านท่อ 2.185 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที สามารถช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูกในเขตโครงการได้ 8,000 ไร่ และในฤดูแล้งได้ 4,000 ไร่ จัดหาน้ำเพื่อการอุปโภค-บริโภคแก่ราษฎรและทหารค่ายรัตนพล จำนวน ประมาณ 500 ครอบครัว ทั้งยังบรรเทาอุทกภัยในเขตอำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาน้ำจืด และเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของอำเภอคลองหอยโข่ง และพื้นที่ใกล้เคียง
